8 Mayıs 2015 Cuma

TURFANDA! Cömert Elinden Tatmak Lâzım...

Sebze ve meyvelerin mevsiminde üretildiği ve tüketildiği eski zamanlarda, mevsim başında ilk defa pişirilen Zeytinyağlı Taze Bakla, özel bir önemle sofraya getirilirdi. Sofranın baş köşesinde oturan evin babası, üzeri bol dereotuyla bezenmiş zeytinyağlı taze baklayı sofrada gördüğünde hemen yoğurdu da sorar ve bol yoğurt döktüğü bakladan ilk lokmasını alırken illâki "Eski ağıza yeni taam" derdi.






"Eski ağıza yeni taam" sadece ilkbahar mevsimine has bir deyim olsa gerek. Zira, kış mevsiminde lahana veya pırasa yemeğini pişiren bir hanımın "Eski ağıza yeni taam" dediğini duymadım. Bu deyim sevilen bir sebzeye kavuşmanın sevincini yansıtmasından ziyade kış mevsiminden sağsalim çıkıp, yeni bir bahara daha kavuşulduğunun yani kısaca hayatta, yaşıyor olmanın memnuniyetini anlatır. 


Ayrıca, mevsimin ilk sebze ve meyvelerinin zamanından önce üretilenlerine "turfanda", mevsimi geçtikten sonra üretilenlere de "son turfanda" denirdi. Turfanda sebze ve meyveler pahalı olurdu ama bazı insanlar mevsimin ilk meyvesini veya sebzesini bir an önce, herkesten evvel tatmaktan ayrı bir zevk duyarlar, bunu bir ayrıcalık -zenginlik- olarak takdim ederlerdi.





"Turfanda" ürünlerin bir özelliği de ilginç bir ritüele sahip olmalarıdır. Şöyle ki; insanlar, cimri bildikleri insanların elinden turfanda bir ürünü tatmak istemezlerdi. Cömert bir kişinin elinden tadılan turfanda bir meyve veya sebzenin o mevsim boyunca bol bol tüketileceğine inanılırdı. 






Bu inanış bende hâlâ geçerliliğini korur. Mevsiminde ilk defa tadacağım meyveleri, mutlaka kendim satın almayı tercih ederim. Tanımadığım veya cömertliğinden emin olmadığım bir kişinin elinden tatmaktan kaçınırım. 

Doğanın cömertçe sunduğu nimetleri cömert gönüllerin cömert ellerinden tadacağımız nice baharlarda beraber olmak dileğiyle...







10 yorum:

  1. Ben de aynen düşünürüm ve de çok cömert olan eşimin elinden tatmak isterim .

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu güzel adetlerimizin unutulmasına gönlüm razı olmuyor. Ziyaretin ve yorumun için teşekkür ederim :)

      Sil
  2. Eski ağza yeni taam dedikten sonra, ha ha hay diye bir de kahkaha atardı bizim büyüklerimiz. Bu da kahkahalarımızın da eksik olmaması içindi herhalde...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili Tülin :) Ne güzel adetler, bunların kaybolmaması lazım.
      Ziyaretin ve yorumun için teşekkür ederim :)

      Sil
  3. benden sadece iyi akşamlar ,resimler ...mmmmm.....

    YanıtlaSil
  4. Resimler süper..Bizimkiler de ha ha haha dedikten sonra eklerler seneye de sağ olalım diye..Sevgiler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ziyaretiniz ve bıraktığınız yorum için teşekkür ederim.
      Sevgilerimle :)

      Sil
  5. güzel bir yayın başarılar dilerim blog cu arkadaşları banada beklerim.
    http://bursasevdam.blogspot.com.tr/

    YanıtlaSil
  6. Merhaba Rabia Hanım ne güzel anlatmışsınız çok güzel adetlerimiz var inşallah bunlara sahip çıkarız da unutulmazlar ,Sevgiler....

    YanıtlaSil
  7. Rabia Hanım "eski ağıza yeni taam" deyimini hiç duymamıştım. Çok hoşuma gitti. Bu arada turfanda ürünlerin cömert insanların elinden tatma ritüeli de benim ilk defa duyduğum bir inanış. Bundan sonra ben de dikkat edeceğim. Sevgiler.

    YanıtlaSil

DEĞERLİ YORUMLARINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER.

Not: Gmail hesabı olmayan arkadaşlar yorum yazmak için yorumlama biçiminden anonimi seçerek yazabilirsiniz.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...